علم و فضا
جو مریخ زیر ذره‌بین ماموریت فضایی امارات
به گزارش فناور، از زمان ارسال کاوشگر فضایی امارات به مریخ در سال گذشته نتایج جالب توجهی به دست آمده است. امارات عربی متحده نخستین کشور عربی است که به مریخ رسیده، و پنجمین کشور دنیاست که به مطالعهٔ جوّ غول سرخ منظومهٔ شمسی می‌پردازد.
مأموریت فضایی و رشد طرح‌های پژوهشی در کشور
این مأموریت امروز سبب ایجاد طرح‌های دیگری نیز شده است که ایجاد بخش ویژهٔ دانش و فناوری فضا در وزارت خارجه و تعیین بودجه برای طرح‌های فضایی از آن جمله‌اند.
عمران شرف، مشاور وزیر امور خارجه امارات می‌گوید: «برنامهٔ فضایی تازه‌ای داریم که بناست در آن کاوشگری را روانهٔ کمربند سیارک‌ها کنیم، و مأموریت دیگری را هم برای توسعهٔ مجموعه ماهواره‌های خورشیدی موسوم به سرپ در دست اجرا داریم. هدف ما از این اقدامات تشکیل یک کمیتهٔ علم و فناوری به‌منظور برخورد با چالش‌های ملی در تمامی حوزه‌ها بوده، از تأمین آب و غذا گرفته تا چالش‌های آب‌وهوایی و زیست‌محیطی.»
برنامه‌ای پرثمر برای پژوهش‌های علمی
کاوشگر بی‌سرنشین مریخ هفت ماه پس از کاوشگر امید که در ۲۰ ژوئیه از ژاپن عازم مدار شده بود به مدار مریخ رسید و حدود یک سال کاملِ مریخی، یا ۶۸۷ روزِ زمینی، در مدار سیارهٔ سرخ باقی می‌ماند. با اطلاعات این کاوشگر جامعهٔ علمی برای نخستین بار نمای کاملی از جوّ مریخ را در تمامی فصول و همهٔ ساعات شبانه‌روز در اختیار دارد.
ابراهیم القاسم، معاون آژانس فضایی امارات دلیل انتخاب مریخ را اهمیت این سیاره برای جامعهٔ علمی برمی‌شمارد و می‌گوید: «می‌خواستیم رابطهٔ سطوح جوّی فوقانی و میانی این سیاره را دقیق‌تر بررسی کنیم تا دریابیم که سیاره‌ای که میلیون‌ها سال پیش بسیار شبیه سیارهٔ ما بوده چطور هیدروژن و اکسیژنش را از دست داده.»
شماری از دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی دنیا از اطلاعات این مأموریت استفاده می‌کنند، و این طرح همچنین الهامبخش جوانان بوده و تأثیر پایداری هم بر اقتصاد امارات خواهد داشت.
برخی نتایج مهم این طرح تا کنون عبارت بوده از؛ ارائهٔ دیدگاهی تازه دربارهٔ شفق در جوّ نیمهٔ تاریک مریخ، شناخت مکان و تغییراتِ طوفان‌های شنِ پیش‌بینی‌ناپذیر مریخ، و نیز پدیدهٔ شفق کرم‌مانندی که نیمی از این سیاره را فرا می‌گیرد و برای اولین بار رؤیت شده.
چهارده مقالهٔ علمی در نتیجهٔ اطلاعات تازهٔ این طرح فضایی نوشته شده، تصاویر تازهٔ این کاوشگر برای ساخت نخستین تصویر کامل از جوّ و اقلیم مریخ برای دانشمندان بسیار مفید است. اما هدف نهایی کاوشگر مریخِ امارات ایجاد یک اقتصاد رقابتی و دانش‌بنیاد است.
سازگاری طرح اکتشافی با محیط زیست
توماس ریتر، مشاور پیشین آژانس فضایی اروپا طرح فضایی امارات را برجسته می‌داند و با تأکید بر نقش همکاری در جامعهٔ علمی می‌افزاید: «تلاش‌های اکتشافی باید همر‌استا و هماهنگ باشند و مثل مأموریت کاوشگر امید امارات اهداف درستی برایشان تعیین شود.»
اما در این مأموریت نیز مانند شماری از مأموریت‌های فضایی اروپا بر عصنر پایایی و سازگاری با محیط زیست تأکید می‌شود.
رالف دنسینگ، مدیر عملیاتی آژانس فضایی اروپا دراین‌باره می‌گوید: «محیط مدار زمین دائما در حال تغییر است، به‌خصوص به خاطر ماهواره‌های پرشمار و افزایش زباله‌های فضایی. امروز حدود ۸ هزار شیء در مدار زمین هست و سرمایه‌گذاران می‌خواهند منظومه‌های عظیمی شامل ده‌ها هزار ماهوارهٔ کوچک را روانهٔ مدار زمین کنند. اما باید توجه داشت که محیط مدار زمین هم محدود است، بنابراین دیر یا زود نیازمند مقرراتی هستیم، چون نمی‌خواهیم که این فضا برای نسل آینده قابل استفاده نباشد.»
