پژوهش علمی
کشف استخرهای مرگبار در اعماق دریای سرخ: گنجینهای علمی با ظاهری ترسناک
دانشمندان در جریان کاوش در اعماق دریای سرخ به کشفی غیرمنتظره دست یافتهاند: محیطی فوقالعاده افراطی که قوانین شناختهشده ما درباره حیات روی زمین را به چالش میکشد. این پدیده منحصربهفرد که در زیر امواج مخفی مانده است، تاکنون دستنخورده باقی مانده و رازهایی را در خود حفظ کرده که میتوانند درک ما از اکوسیستمهای دریایی، تاریخ باستانی زمین و حتی جستجوی حیات در سیارات دیگر را دگرگون کنند.

به گزارش فناور، دانشمندان در جریان بررسی اعماق دریای سرخ به کشفی حیرتانگیز و در عین حال ترسناک دست یافتهاند: استخرهای عظیم نمکی که به عنوان مناطق کشتار زیر آب عمل میکنند. این چالههای مرگبار که هزاران متر زیر سطح آب قرار دارند، دارای غلظت بسیار بالای نمک و کمبود اکسیژن هستند. هر موجود دریایی که به طور تصادفی وارد این استخرها شود، بلافاصله بیهوش یا کشته میشود.
اما با وجود ظاهر غیرقابل سکونت این استخرها، دانشمندان معتقدند که آنها میتوانند اطلاعات ارزشمندی درباره ریشههای حیات روی زمین ارائه دهند و حتی سرنخهایی برای جستجوی موجودات زنده در سیارات دیگر فراهم کنند. بر اساس مطالعهای که در مجله *Nature Communications* منتشر شده است، این اکوسیستمهای منحصر به فرد یکی از خشنترین محیطهای شناختهشده روی زمین هستند و ممکن است مشابه شرایطی باشند که در سیارات یا قمرهای دارای آب در خارج از منظومه شمسی وجود دارد.
اکتشاف علمی در اعماق ناشناخته دریای سرخ
این کشف توسط تیمی از پژوهشگران به رهبری پروفسور سم پورکیس، رئیس دپارتمان علوم زمینشناسی دریایی دانشگاه میامی، انجام شد. دانشمندان با استفاده از زیردریاییهای کنترل از راه دور و ابزارهای پیشرفته عمقسنجی، به کاوش در بخشهای ناشناخته بستر دریای سرخ پرداختند. هدف اصلی آنها نقشهبرداری از ساختارهای زمینشناسی منحصر به فرد و بررسی ویژگیهای خاص این منطقه بود.
در جریان این کاوشها، آنها به مجموعهای از استخرهای نمکی فوقاشباع برخورد کردند که در کف دریا قرار داشتند. این استخرها محیطهایی بسیار خشن ایجاد کردهاند که تقریباً هیچ موجود زندهای نمیتواند در آنها دوام بیاورد. برخلاف آب معمولی دریا، این استخرها چگالی بسیار بالایی دارند و کاملاً فاقد اکسیژن هستند.
پروفسور پورکیس این استخرها را **تلههای طبیعی مرگ** توصیف کرد و توضیح داد که هر ماهی یا موجود دریایی دیگری که به طور تصادفی وارد آنها شود، بلافاصله بیهوش یا کشته میشود. جالبتر اینکه شکارچیان بزرگتر مانند ماهیهای شکارچی یاد گرفتهاند در لبه این استخرها کمین کنند تا طعمههای بیدفاعی را که توسط اثرات مرگبار نمک بیحرکت شدهاند، شکار کنند.
چرا استخرهای نمکی دریای سرخ اهمیت دارند؟
این نوع استخرها پیشتر نیز در مناطقی مانند دریای مدیترانه، خلیج مکزیک و اقیانوس قطب جنوب کشف شده بودند، اما نمونههای موجود در دریای سرخ به دلیل عمق زیاد، انزوای جغرافیایی و شرایط بکر خود متمایز هستند. همین ویژگیها آنها را به یک **گنجینه علمی** برای پژوهشگران تبدیل کرده است.
1.سرنخهایی درباره منشأ حیات روی زمین
دانشمندان بر این باورند که حیات روی زمین ممکن است میلیاردها سال پیش در محیطهایی مشابه این استخرهای نمکی آغاز شده باشد. پروفسور پورکیس توضیح میدهد: «درک فعلی ما این است که حیات روی زمین احتمالاً در اعماق اقیانوسها و تحت شرایط بدون اکسیژن شکل گرفته است.» بنابراین مطالعه این استخرها میتواند بینشهایی درباره اولین میکروارگانیسمهایی که در اقیانوسهای اولیه زمین زندگی میکردند، ارائه دهد.
2.ثبت تاریخچه زمینشناسی و اقلیمی
یکی دیگر از ویژگیهای منحصربهفرد این استخرها، لایههای رسوبی کاملاً دستنخوردهای است که در کف آنها وجود دارد. معمولاً موجودات دریایی با حرکت خود رسوبات کف اقیانوس را مخلوط میکنند، اما چون تقریباً هیچ موجود زندهای نمیتواند وارد این استخرها شود، رسوبات آنها کاملاً دستنخورده باقی ماندهاند. این لایههای رسوبی مانند یک آرشیو طبیعی عمل کرده و اطلاعات دقیقی درباره تغییرات اقلیمی و رویدادهای زمینشناسی گذشته ارائه میدهند.
پورکیس توضیح داد: «در حالت عادی، موجودات دریایی با حرکت خود رسوبات کف اقیانوس را بهم میزنند. اما چنین اتفاقی در این استخرها رخ نمیدهد و لایههای رسوبی کاملاً سالم باقی میمانند.»
آیا این کشف میتواند به جستجوی حیات فرازمینی کمک کند؟
فراتر از اهمیت آن برای مطالعه تاریخچه زمین، دانشمندان معتقدند که بررسی این استخرهای نمکی میتواند راهنمایی برای جستجوی حیات در سیارات دیگر باشد. پژوهشگران گمان میکنند محیطهای مشابهی ممکن است زیر سطح یخی قمرهایی مانند **اروپا** (قمر مشتری) یا انسلادوس (قمر زحل) وجود داشته باشد.
از آنجا که حیات روی زمین ممکن است در محیطهایی مشابه با این استخرهای نمکی آغاز شده باشد، احتمال وجود میکروارگانیسمهایی در شرایط مشابه خارج از زمین نیز مطرح شده است. پروفسور پورکیس اظهار داشت: «مطالعه این اکوسیستمها به ما اجازه میدهد نگاهی به شرایط اولیهای داشته باشیم که حیات روی سیاره ما شکل گرفت و شاید راهنمایی برای جستجوی حیات روی دیگر “جهانهای آبی” باشد.»
خطرات پنهان: میدان شکار طبیعی برای شکارچیان اعماق
با وجود ارزش علمی بالا، این استخرهای نمکی همچنان یکی از مرگبارترین مکانها در اقیانوس هستند. هر موجود زندهای که وارد آنها شود سریعاً بیحرکت شده و طعمه آسانی برای شکارچیانی مثل ماهیهای بزرگتر میشود که نزدیک لبه این استخرها کمین کردهاند.
این دینامیک منحصر به فرد شکار-طعمه نشاندهنده طبیعت بیرحم و عجیب محیطهای اعماق اقیانوس است.
نتیجهگیری: رازهایی پنهان در اعماق تاریک
استخرهای نمکی دریای سرخ یکی از شگفتآورترین کشفیات علمی اخیر هستند که هم نمایانگر خطرات پنهان طبیعت و هم گنجینهای ارزشمند برای تحقیقات علمی محسوب میشوند. با ادامه کاوش دانشمندان در اعماق ناشناخته اقیانوسها، ممکن است اسرار بیشتری درباره منشأ حیات روی زمین، تاریخچه سیاره ما و احتمال وجود حیات فراتر از منظومه شمسی آشکار شود.
این کشف نشاندهنده آن است که حتی در تاریکترین و مرگبارترین گوشههای سیاره ما نیز طبیعت همچنان رازهایی شگفتآور برای آشکار کردن دارد.