مشاغل نوظهور در عصر هوش مصنوعی
در اینجا به برخی از مشاغل نوظهور در عصر هوش مصنوعی اشاره می‌کنیم:
متخصص هوش مصنوعی و یادگیری ماشین
با توجه به اینکه کسب و کارها در سراسر جهان به دنبال استفاده از قدرت هوش مصنوعی هستند، تقاضا برای متخصصان ماهر در هوش مصنوعی و یادگیری ماشین به سرعت در حال افزایش است. این متخصصان الگوریتم‌ها و مدل‌های هوش مصنوعی را طراحی، توسعه و پیاده‌سازی می‌کنند. گزارش LinkedIn در سال 2020 نشان می‌دهد که تقاضا برای متخصصان هوش مصنوعی با افزایش سالانه 74 درصدی روبرو بوده است.
دانشمند داده و تحلیلگر داده
سوخت موتورهای هوش مصنوعی، داده‌ها هستند. دانشمندان و تحلیلگران داده، داده‌های خام را جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل و تفسیر می‌کنند تا بینش‌های معناداری را استخراج کنند. آنها از این اطلاعات برای شناسایی الگوها، پیش‌بینی روندها و کمک به سازمان‌ها در تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر داده استفاده می‌کنند.
مهندس رباتیک
مهندسان رباتیک، ربات‌ها و سیستم‌های رباتیک را طراحی، ساخت، آزمایش و نگهداری می‌کنند. آنها درک کاملی از مهندسی مکانیک، برق، نرم‌افزار و سیستم‌های کامپیوتری دارند.
مدیران محصول هوش مصنوعی بر توسعه و استقرار محصولات مبتنی بر هوش مصنوعی نظارت می‌کنند و اطمینان حاصل می‌کنند که این محصولات با اهداف تجاری و نیازهای مشتری همسو هستند. آنها با دانشمندان داده، مهندسان و ذینفعان برای تعریف ویژگی‌های محصول و مدیریت چرخه عمر محصول همکاری می‌کنند.
متخصص اخلاق در هوش مصنوعی
متخصصان اخلاق در هوش مصنوعی اطمینان حاصل می‌کنند که سیستم‌های هوش مصنوعی به شیوه‌ای مسئولانه و اخلاقی توسعه و پیاده‌سازی می‌شوند. آنها ملاحظات اخلاقی مانند انصاف، شفافیت، مسئولیت‌پذیری و حفظ حریم خصوصی را در نظر می‌گیرند.
مهندسان سریع در نوشتن دستورات متنی برای تولید محتوای مورد نظر کاربر تخصص دارند. آنها با استفاده از تکنیک‌های مهندسی سریع، به مدل‌های زبان بزرگ (LLM) کمک می‌کنند تا خروجی‌های دقیق‌تر و مرتبط‌تری تولید کنند.
توضیح‌دهنده‌ها
توضیح‌دهنده‌ها در ایجاد مدل‌های زبان بزرگ (LLM) که با ورودی‌های مختلف کاربر سازگار هستند، نقش دارند. برخی از آنها با دستورات تایپ شده کار می‌کنند، در حالی که برخی دیگر به صدای گفتاری پاسخ می‌دهند. همچنین، توضیح‌دهنده‌ها می‌توانند در ایجاد LLM های متناسب با وظایف خاص نیز نقش داشته باشند. این می‌تواند منجر به توسعه دستیارهای شخصی هوش مصنوعی، معلمان یا مربیان شود.
پشتیبان‌ها
پشتیبان‌ها اساساً اطمینان حاصل می‌کنند که سیستم‌های هوش مصنوعی به بهترین شکل ممکن مورد استفاده قرار می‌گیرند. به طور کلی سه نوع پشتیبان وجود دارد:
- سازندگان محتوا: مهندسی سریع یک رشته جدید است که شامل نوشتن دستورات متنی برای تولید محتوای مورد نظر کاربر است. به همان روشی که کلماتی که در گوگل تایپ می‌کنیم نتایج جستجوی ما را تعیین می‌کنند، LLM ها برای تولید نتایج مورد نیاز به دستورات خاصی نیاز دارند. بهینه‌سازی دستورات به پشتیبان‌های هوش مصنوعی اجازه می‌دهد تا به سرعت محتوای عمیق در مورد موضوعات مختلف، در هر زمینه یا حوزه، تولید کنند.
- متصدیان داده: این افراد مسئول جمع‌آوری، سازماندهی و مدیریت داده‌هایی هستند که برای آموزش و بهبود سیستم‌های هوش مصنوعی استفاده می‌شوند.
- متخصصان اخلاق و حکومت: این افراد اطمینان حاصل می‌کنند که سیستم‌های هوش مصنوعی به شیوه‌ای مسئولانه و اخلاقی توسعه و پیاده‌سازی می‌شوند.
سایر مشاغل
علاوه بر مشاغل ذکر شده در بالا، مشاغل دیگری نیز در حال ظهور هستند که به طور مستقیم یا غیرمستقیم با هوش مصنوعی مرتبط هستند. برخی از این مشاغل عبارتند از:
- مدیر انطباق هوش مصنوعی: این افراد مسئول حفظ استانداردهای اخلاقی، رعایت مقررات و توسعه مسئولانه هوش مصنوعی هستند.
- طراح شخصیت هوش مصنوعی: این افراد به سیستم‌های هوش مصنوعی شخصیت، جذابیت و صدایی می‌بخشند که با کاربران ارتباط برقرار می‌کند.
- توسعه‌دهنده راه حل‌های سفارشی هوش مصنوعی: این افراد با درک نیازهای تجاری و پتانسیل هوش مصنوعی، راه حل‌های هوش مصنوعی متناسب با نیازهای خاص صنایع مختلف ایجاد می‌کنند.
- تأییدکننده محتوای هوش مصنوعی: این افراد صحت و اعتبار محتوای تولید شده توسط هوش مصنوعی را بررسی می‌کنند.
- مربی هوش مصنوعی: این افراد به سیستم‌های هوش مصنوعی در یادگیری و بهبود کمک می‌کنند.
مهارت‌ها و حقوق
در جدول زیر، مهارت‌های مورد نیاز و محدوده حقوق برای برخی از مشاغل هوش مصنوعی ذکر شده است:
توجه: محدوده حقوق ذکر شده در جدول بالا تقریبی است و ممکن است بسته به عواملی مانند تجربه، موقعیت مکانی، صنعت و اندازه شرکت متفاوت باشد.
تأثیر هوش مصنوعی بر صنایع مختلف
هوش مصنوعی به طور فزاینده‌ای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد و منجر به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در این صنایع می‌شود. به عنوان مثال، در صنعت خرده‌فروشی، هوش مصنوعی برای شخصی‌سازی توصیه‌ها و مدیریت موجودی استفاده می‌شود. این امر منجر به افزایش تقاضا برای تحلیلگران داده، متخصصان زنجیره تأمین مبتنی بر هوش مصنوعی و متخصصان تجربه مشتری شده است. در حوزه مراقبت‌های بهداشتی، هوش مصنوعی روش‌های درمان را متحول کرده و دسته‌بندی‌های شغلی جدیدی ایجاد کرده است. همچنین، PwC پیش‌بینی می‌کند که بخش مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند به دلیل پیشرفت‌های هوش مصنوعی، نزدیک به 1 میلیون شغل جدید ایجاد کند. علاوه بر این، ظهور موقعیت‌های شغلی مبتنی بر هوش مصنوعی در تولید و لجستیک، مانند متخصصان رباتیک و نگهداری پیش‌بینی‌کننده، نمونه دیگری از پتانسیل هوش مصنوعی در ایجاد شغل است.
مشاغلی که در امان از هوش مصنوعی هستند
در حالی که هوش مصنوعی پتانسیل جایگزینی برخی از مشاغل را دارد، مشاغلی نیز وجود دارند که به دلیل ماهیت پیچیده و نیاز به تعامل انسانی، کمتر در معرض خطر اتوماسیون قرار دارند. برخی از این مشاغل عبارتند از:
- معلمان
- پرستاران
- مددکاران اجتماعی
- درمانگران
- افراد ماهر در کارهای دستی
- وکلا
- متخصصان منابع انسانی
- نویسندگان
- هنرمندان
- متخصصین سئو
آینده مشاغل هوش مصنوعی
با توجه به رشد سریع هوش مصنوعی، پیش‌بینی می‌شود که تقاضا برای متخصصان هوش مصنوعی در آینده افزایش یابد. هوش مصنوعی به طور فزاینده‌ای در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد که منجر به ایجاد فرصت‌های شغلی جدید در زمینه‌هایی مانند مراقبت‌های بهداشتی، مالی، حمل و نقل و تولید می‌شود. علاوه بر این، هوش مصنوعی می‌تواند صنایع جدیدی را ایجاد کند، همانطور که صنعت برنامه‌های تلفن همراه در سال‌های اخیر رشد چشمگیری داشته است. به عنوان مثال، حمل و نقل خودران، پزشکی دقیق و حسابرسی الگوریتم‌ها از جمله صنایعی هستند که توسط هوش مصنوعی ایجاد شده‌اند و فرصت‌های شغلی جدیدی را به همراه دارند.
نگرانی‌های کارگران در مورد هوش مصنوعی
با وجود پتانسیل هوش مصنوعی در ایجاد شغل، بسیاری از کارگران نگران این هستند که هوش مصنوعی شغل آنها را تصاحب کند. مطالعات نشان می‌دهد که بیش از نیمی از افراد 18 تا 24 ساله نگران این موضوع هستند. همچنین، برخی از کارگران نگران افزایش استرس و فرسودگی شغلی به دلیل استفاده از هوش مصنوعی هستند. برای کاهش این نگرانی‌ها، لازم است که دولت ها و شرکت‌ها برنامه‌های آموزشی و بازآموزی را برای کارگران ارائه دهند تا آنها بتوانند مهارت‌های لازم برای مشاغل جدید در عصر هوش مصنوعی را کسب کنند.
انواع هوش مصنوعی و کاربردهای آنها
هوش مصنوعی به طور کلی به انواع مختلفی تقسیم می‌شود که هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. برخی از انواع هوش مصنوعی عبارتند از:
- یادگیری ماشین: این نوع هوش مصنوعی به سیستم‌ها اجازه می‌دهد تا از داده‌ها یاد بگیرند و بدون برنامه‌ریزی صریح، وظایف را انجام دهند.
- پردازش زبان طبیعی: این نوع هوش مصنوعی به سیستم‌ها اجازه می‌دهد تا زبان انسان را درک و پردازش کنند.
- بینایی ماشین: این نوع هوش مصنوعی به سیستم‌ها اجازه می‌دهد تا تصاویر را ببینند و تفسیر کنند.
این انواع هوش مصنوعی در صنایع مختلفی مانند مراقبت‌های بهداشتی، مالی، حمل و نقل و تولید مورد استفاده قرار می‌گیرند و به ایجاد مشاغل جدید در این صنایع کمک می‌کنند.
آینده مشاغل هوش مصنوعی در ایران
با توجه به پتانسیل بالای هوش مصنوعی در ایجاد مشاغل جدید و توسعه اقتصاد دانش‌بنیان، دولت و بخش خصوصی در ایران باید بیش از پیش به این حوزه توجه کرده و زمینه رشد و شکوفایی آن را فراهم کنند. همچنین، لازم است متخصصان و علاقه‌مندان با کسب دانش روزآمد و مهارت‌های لازم، خود را برای فرصت‌های شغلی این عرصه آماده کنند. در حال حاضر، بیشترین موقعیت‌های شغلی در زمینه هوش مصنوعی در ایران مربوط به پردازش تصویر، صدا و متن، طراحی دستگاه‌های هوشمند و استخراج داده‌ها است.
بینش‌های کلیدی
- مهارت‌های انسانی در عصر هوش مصنوعی: اگرچه هوش مصنوعی بسیاری از وظایف را خودکار می‌کند، اما مهارت‌های انسانی مانند تفکر انتقادی، حل مسئله، خلاقیت و هوش هیجانی همچنان در بازار کار آینده بسیار مهم خواهند بود. این مهارت‌ها مکمل قابلیت‌های هوش مصنوعی هستند و برای موفقیت در نیروی کار آینده ضروری هستند.
- همکاری انسان و هوش مصنوعی: رابطه بین انسان و هوش مصنوعی در محیط کار در حال تغییر است. به جای اینکه انسان‌ها توسط هوش مصنوعی جایگزین شوند، انسان و هوش مصنوعی به عنوان شریک با یکدیگر همکاری خواهند کرد. هوش مصنوعی می‌تواند قابلیت‌های انسان را افزایش دهد و فرصت‌های جدیدی برای همکاری انسان و هوش مصنوعی ایجاد کند.
- تأثیر اجتماعی هوش مصنوعی: هوش مصنوعی نه تنها بر بازار کار، بلکه بر جامعه به طور کلی نیز تأثیر می‌گذارد. مسائل اخلاقی مانند نابرابری، حریم خصوصی و دموکراسی از جمله مواردی هستند که باید در توسعه و پیاده‌سازی هوش مصنوعی مورد توجه قرار گیرند. توسعه مسئولانه هوش مصنوعی و ایجاد چارچوب‌های اخلاقی برای هدایت نوآوری در هوش مصنوعی بسیار مهم است.
